ديمه يعني چه ؟

باراني كه در آرامش مي بارد و بدون رعد و برق است كه مدت آن 5 تا 6 روز است . از طرفي در فارسي ديم ، ديمي و ديمه به

معناي زراعتي است كه با آب باران آبياري مي شود .

مقدمه :

با روندي كه افزايش جمعيت در جهان دارد و با مقايسه رشد جمعيت كشورهاي جهان سوم و كشورهاي پيشرفته ملاحظه

مي شود كه 70 % جمعيت جهان در كشورهاي در حال توسعه متمركز شده اند . درحاليكه از نظر توليدات مواد غذايي اين

نسبت جهت عكس دارد .

در كشورهاي پيشرفته با استفاده از تكنولوژي و به كارگيري علوم و فنون جديد توليد مواد غذايي و عملكرد محصولات

كشاورزي در واحد سطح به سرعت در حال افزايش است . بطوريكه اول مقدار توليدات از مصرف داخلي بيشتر است ولي

متاسفانه در بيشتر كشورهاي در حال توسعه در حين افزايش سريعتر جمعيت ، كمبود مواد غذايي در حال گسترش است و

قسمت عمده درآمد ارزي اين قبيل كشورها به مصرف واردات مواد غذايي مي رسد .

در اكثر روستاهاي كشور ما كشت منحصر به فرد غلات است و بيش از 80 % خوراك اهالي ناني است كه از آرد غلات تهيه

مي شود .

در حال حاضر روش زراعت گندم و جو كه به وسيله ي زارعين در ايران متداول بوده است نادرست بوده و پيشرفت چنداني

نداشته است .

مكانيزه شدن كشت ها و استفاده غلط از تراكتورها براي شخم و تهيه زمين در ديمزارها مشكلات زيادي را به وجود آورده

است ، زيرا رانندگان تراكتور و يا كشاورزان ديمكار متاسفانه هنوز زمين هاي زراعتي شيبدار را در جهت طول شيب آنها شخم

و كشت مي كنند و به مسائل فني و مهم اصول صحيح ديمكاري يعني حفظ و ذخيره ي رطوبت در خاك و جلوگيري از

فرسايش در سال ( سال بدون كشت يا آيش ) آشنايي و آگاهي فني و كامل ندارند و بدين علت ساليانه مقدار زيادي از نزولات

جوي در سطح مزارع بيهوده و به آساني جريان پيدا مي كنند و به اين وسيله موجبات اتلاف و هرز آب باران و به دنبال آن

شستشوي فرسايش و تخريب اراضي مزروعي شيبدار را فراهم مي نمايند . اين سيستم كشت ها سبب كاهش حاصلخيزي

اراضي ديم و تقليل فاحش عملكرد در واحد سطح شده است و اگر زراعت ديم به اين منوال ادامه يابد مصيبت ها و مشكلات

بيشتري خواهيم داشت . اما جاي بسي خوشبختي است كه مقامات زيربط وزارت كشاورزي و كارشناسان صاحب نظر خيلي

زود به اهميت زراعت ديم گندم و جو و لزوم حفظ منابع آب و خاك در مناطق پر باران پي برده اند و در جهت احياء و تغيير

شيوه هاي نادرست زراعت ديم و توسعه ترويج روش هاي صحيح آن در نواحي ديم خيز داراي برنامه هاي جديد و مهمي

هستند كه در بعضي مناطق آغاز گرديده و خوشبختانه موفقيت هايي در اين زمينه به دست آمده است .

اهميت و ضرورت ديمكاري :

از ابتداي تاريخ كشاورزي تا حدود سال 1950 ميلادي مي توان گفت كه تقريبا" تمامي افزايش در توبيد محصول ناشي از

توسعه ي اراضي پايه بوده است . از آن زمان به بعد عملكرد در واحد سطح براي محصولات اساسي افزايش روز افزوني داشته

كه علت عمده اين افزايش در عملكرد را مي توان در به كارگيري نهاده هاي پر انرژي دانست .

تقاضاي روز افزون براي غذا و پوشاك و كاهش چشمگير در توسعه ي اراضي فارياب به اين معني است كه در آينده كشاورزي

ديم نقش به مراتب مهمتري را در تامين نيازهاي غذايي بشر ايفا خواهد نمود . بدين ترتيب توليد محصولات كشاورزي در

مناطق خشك و نيمه خشك كه 40 % كل اراضي در سطح جهان را تشكيل مي دهند و جمعيتي حدود 700 ميليون نفر را در

خود جاي داده توسعه خواهد يافت . تقريبا" دو سوم اين اراضي در كشورهاي در حال توسعه كه از رشد نرخ جمعيتي بالايي

برخوردارند قرار دارند . خاكهاي اين اراضي معمولا" بافت درشتي داشته و از لحاظ باروري و مقدار مواد آلي در سطح پاييني

مي باشند . ظرفيت نگهداري آب در آنها پايين بوده و در مقابل فرسايش آبي و بادي كه به آساني آسيب پذيرند . توسعه ي

كشاورزي ديم در اين مناطق كه از لحاظ اقليمي- خاكي داراي شرايط سخت و حساسي اند مديريت دقيقي را طلب كرده چرا

كه در صورت به كارگيري روش هاي غير اصولي و مديريت ضعيف فرآيند تخريب خاك به آساني در اين مناطق به وقوع

خواهد پيوست . كشور ايران در حاليكه مساحتي در حدود 165 ميليون هكتار دارد ولي برابر اعلام وزارت كشاورزي 114

ميليون هكتار براي كشاورزي مناسب نبوده و مساحتي حدود 51 ميليون هكتار قابل كشت و زرع و مناسب براي كشاورزي

مي باشد . 19 ميليون هكتار به صورت آبي و ديم كشت مي شود و كل سطح زير كشت ساليانه آبي حدود 2/6 ميليون هكتار

است و كل اراضي كه زير كشت آبي و ديم مي رود حدود 4/12 ميليون هكتار و بقيه به صورت آيش مي باشد .

سطح زير كشت ديم در ايران 1/6 ميليون هكتار و بقيه به مدت 1 تا 3 سال آيش گذاشته مي شود .

مقدار كل ريزش هاي جوي ساليانه در كشور 335 ميليارد متر مكعب برآورد شده است كه از اين مقدار كل نزولات 242

ميليارد متر مكعب آن تبخير شده و به هدر مي رود و در صورتيكه بتوانيم باقي مانده آن را كنترل نموده و به صورت سد ،

چاه ، چشمه ، قنات و استفاده از رودخانه مورد بهره برداري قرار دهيم شايد بتوانيم حدود 10 ميليون هكتار از اراضي و 

زمين هاي قابل كشت را به صورت آبي زراعت نمائيم و بقيه همچنان بدون آب باقي خواهد ماند . در حال حاضر كه حدود 19

ميليون هكتار به صورت آبي و ديم كشت شود هنوز مقدار زيادي از محصولات كشاورزي مورد نياز خود را از خارج خريداري

مي كنيم و با روند افزايش جمعيت احتياجات كشور به توليدات كشاورزي و مواد غذايي به مراتب بيش از محصول زمين هاي

آبي است و بنا بر اين نمي توانيم كشاورزي خود را در كشت آبي خلاصه كنيم و اينجاست كه اهميت و ضرورت ديمكاري

بيشتر جلب توجه مي كند .

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: